Barcikowscy

Obrona młodego pokolenia przed wynarodowieniem była w drugiej połowie dziewiętnastego stulecia sprawą (...) palącą.
W powieści Rodziewiczówny (ów problem) znalazł dwóch przedstawicieli: Adama Iłowicza i Wacława Barcikowskiego. Iłowicz wyobraża starsze pokolenie, u niego indyferentyzm narodowy nie dochodzi jeszcze do zaprzaństwa, dla kraju i narodu człowiek to stracony, ale nieszkodliwy. Wacław Barcikowski idzie już dalej, staje się wiernopoddańczym sługą rządu rosyjskiego, żeni się z Rosjanką, dzieci wychowuje po rosyjsku, jest ,,czcicielem potęgi". (...)
Wacławowi przeciwstawiła autorka brata, Filipa. I właśnie uparty i krnąbrny Filipek, a nie grzeczny i układny Wacio, będzie pociechą i ostoją rodziny i ojczyzny.
Nad posępnym obrazem rzeczywistości polskiej unosi się tchnienie koszmarnej legendy o bezczynnym młynie, który tylko wtedy się obraca, gdy kto z rodu ma umrzeć.

[z okładki]

Uwagi: przetarcia na krawędziach oprawy.