Listy do Adama Potockiego

Maria Kalergis należała do romantycznych widm kobiecych, które krążyły po całej Europie, od Paryża do Petersburga i od Londynu do Rzymu, zatrzymując się na dłużej w modnych kurortach. Towarzyszył im zwykle orszak wielbicieli składający się najczęściej z artystów i arystokratów. Artyści sławili wdzięki, arystokraci zaś płacili rachunki.(...)

W 1844 roku, ze względu na pogarszające się zdrowie, Maria udała się do Włoch. W podróży towarzyszył jej nowy wielbiciel hrabia Adam Potocki, syn byłego adiutanta Napoleona, aktualny narzeczony Katarzyny Branickiej. Sprawa nabrała posmaku skandalu - Zygmunt Krasiński pisał: "Adaś wciąż gada, że chce się żenić z panią Kalerdżi, a o Kasi nie myśli". Potoccy zrobili wszystko, aby przerwać ten kompromitujący dla nich związek, ale dopiero po trzech latach Adam dał się zapędzić do ślubu z Branicką, a Kalergis zwróciła dane jej słowo.